कविताः सपना ब्यापार

ए हजुर ! सुन्नुभएन?
म यता सपनाको थुप्रोबाट बोल्दै छु ।
म माथि जिन्दगीभरी सबैले सपना मात्र थुपारे

सम्झन्छु, म सानै छदाँ, जव क,ख,ग सिक्दै थिएँ
बिद्यालय अनि घरकाले डाक्टर, इन्जीजिनियर बन्नुपर्ने सजना भिराए
क, ख,ग सिकेर नाम लेख्न सक्ने भैसक्दा देशमा
प्रजातन्त्र आउनुपर्ने अनिवार्य भएको सपनाको सिजन आयो ।
झुट र छलको आँचल ओडेर तिनिहरुका लागि प्रजातन्त्र आयो
तर,
मेरो घर पल्तिरका माने ठुले अनि कान्छाहरुकोमा
प्रजातन्त्रले एक पटक चियाउने चेष्टा पनि गरेन

म केहि बुझ्ने भएपछि
सपनाको महासागर बोकेर एउटा आँधि आयो
उसले भन्यो सपनाको संसार भन्दै प्रजातन्त्रको रसातलमा हामीलाई मिल्काइयो
हाम्रो सपनाको संसार त गणतन्त्र पो हो !
धेरैले कल्पना गरे भन्दा पनि तिव्र गतिमा
त्यो आँधिले देशभरका रंगबिहिन आँखाहरुमा सपनाको चित्रलहर खडा गरिदियो
तिनै बाँडिएका सपनाहरु आँखाभरी लिएर
सदियौ देखि मुख थुनिएका, आँखामा पट्टी लगाइएका अनि
प्रगतिमा काँडेतार बेरिएका आवाजबिहिनहरु सपनाको नयाँ संसार खाज्ने यात्रामा होमीए
त्यहि सपनाको संसारका खातिर धेरैका प्रियजनहरु यो संसारवाट बिलाए

सपना बोकेको आँधि बिशाल पहाडसंग पौठेजोरी खेल्दै गर्दा
बिचमा फेरी सपनाहरु गाँउका कुना कन्दरा, भिर पाखा अनि बन जंगलमा हैन
सहर तिर छन् रे भनेर खबर आयो
र भनियो गाँउका सपना र सहरका सपनाको एकिकरण गरेर
फेरी नयाँ सपनाको निर्माण गर्ने रे
देशभर चलेको आँधि रोक्ने घोषणा गरियो र गाउँका सपनाहरुलाई शहर पठाईयो
दुबैतिरका सपनाहरु एकपटक हावा नै राकिने गरी सडकभरी बिछ्याइए
एउटा सपना....
अर्को सपना......
अनि अर्को, अर्को र अर्को सपना......
दशौं लाख सपनाहरुले शहरी सडकहरु कब्जा गरेपछि
बिपनाका दरवार अनि खाइपाइ आएका घरवारका
जगहरु हल्लिए, र कतिका ढले पनि

तर,
उता सडकका सपना आफ्नो चुलोसम्म आईपुग्ने आशामा
करोडौं कठिन बिपनाहरु बाटोभरी आँखा बिछ्याएर प्रतिक्षा गरिरहे झुपडीहरुमा

फेरी सपनादाताहरुले भन्न थाले
सडक अनि त्यो आँधिले देखेका सपनाहरुलाई अव कागजमा संग्रहित गर्नुपर्छ
होला तनि भन्ठानेर,
त्यो संग्रह तयार गर्नभनी एउटा कागजी चिर्पटमा मैले पनि ‘स्वस्तिक’ ठोकेर
स्वप्न ब्यापारीलाई काठमाण्डौसम्म पुग्ने भ¥याङ्ख बनाइदिएँ
२ बर्षभित्रै सपनाहरुको दस्ताबेज लिएर मेरोमा आउने बाचा गरेका उनिहरु
४ बर्षपछि खालीहात फर्किए
मैले सोधेँ– खै मेरो सपनाको संग्रह?
केहि सपनाहरु घरभित्रकै स्वप्न बिरोधिहरुले रोके रे
केहि सपना छिमेकीले खोसे रे
अनि केहि सपना आफ्नै कमजारीले पोखीए रे

‘प्रजातन्त्र’का सपनाको भारी बोकाउने स्वप्न ब्यापारीलाई राम्ररी चिनेर
दुत्कार्न थालेको म र मेरो विश्वासको पर्दा,
आशा गरेको पछिल्लो स्वप्न बाहकबाट पनि उठ्न थालेको थियो ।
र मलाई डर थियो कतै
 मरो चेतना सपना नै देख्न नसक्ने गरी अन्धो हुदै त छैन?

उसो त ति मैले आफै देखेका सपना कहाँ थिए र ?
ति त म माथि कसैले थोपरेका रंगिन सपनाहरु थिए
आजसम्म मलाई कसैले सपना देख्न सिकाएन,
जो आए सबैले सपनाहरु बाँडेर मात्र गए
मलाई बैंकको क्यासिएर बनाएर गए
दिनभर कराडौं पैसामा खेल्ने तर अर्काको
म पनि दिनरात सपना खेलाईरहेको हुन्थैँ जो मेरा आफ्ना थिएनन

आजकल मेरो मष्तिष्कमा धेरै सपनाको बास छैन
र भएका सपना पनि प्राप्त गर्ने ठूलो आश पनि छैन
केहि समयदेखि शान्त मनको तलाउमा फेरी छाल उठाउन खोजिएका छन् ।
अब,
फेरी उहि कागजको चिर्पटमा ‘स्वस्तिक’ ठोक्न लगाउने रे मृत सपनाको संग्रह गर्न
फेरी एक पटक देशमा स्वप्न ब्यापार उत्सव गर्ने रे !
फेरी एकपटक सपनाका होलसेल व्यापारीहरु टनका टन सपनाहरु दिएर
आफ्ना खुद्रा व्यापारीलाई ढोका ढोकामा पु¥याउदै छन् रे ।
एकपटक फेरी बिहान बेलुका चुलो नबल्ने झुप्राहरुले
आफ्नोमा अटाउनै नसक्ने सपनाहरुको खात पाउदै छन् ।
यो स्वप्न महोत्सवमा फेरी एकपटक ‘स्वस्तिक’ र सपनाको ‘मेगा एक्सचेन्ज’ हुदैछ ।
सुन्दै छु यसपटक ‘स्वस्तिक’ को भाउ आकासिएको छ रे ।
सपनाका ब्यापारीका नयाँ ‘स्किम’हरु पनि नाकाम हुने स्थिति छ रे ।
तर,
मलाई के कुरामा बिश्वास छ भने, सपनाजिवि हामीलाई ‘कन्भिन्स’ गर्न
स्वप्न व्यापारीलाई समय लाग्ने छैन ।

मलाई थाहा छ, एउटा ‘स्वस्तिक’ मसंग पनि भएकोले
सपनाका सेल्सम्यानहरु मेरोपनि ढोका ढक्ढक्याउन आउने छन् ।
म बिनम्रताका साथ तिनलाई भन्ने छु,
तिमिहरुले हिजोदेखि बोकाएका सपनाको भारीले किचिएर म निस्सासीसकेँ
बरु ति सपना फीर्ता लगेर गुन लगाईदेउ ।
अनि आफ्ना सपनाको फ्याक्ट्री मालिकहरुलाई मेरो एउटा सन्देश पु¥याइदेउ
मलाई तिम्रा रेडिमेट सपनाहरुको डम्पिङ्ग साइट बन्न पुग्यो
सक्छौ भने मलाई आफैले सपना देख्न सक्ने बनाईदेउ
अनि त्यो सपनासम्म पुग्ने बाटो देखाईदेउ
म आफै निर्माण गर्नेछु मेरो सपनाको संसार
भो तिमी नगर सपनाको ब्यापार

रमेश अधिकारी ‘स्मित’

२०७०–०१–०१